Ҳунарманд қалбнинг бир парчаси мужассам бўлган санъат асарлари

Ҳунарманд қалбнинг бир парчаси мужассам бўлган санъат асарлари

Темирчилик Бухородаги қадимий ҳунармандчилик турларидан бири саналади.

Бухоро воҳаси ҳудудидан топилган темир археологик топилмалари ҳам темирчиликнинг қадимий келиб чиқишини тасдиқлайди. Х асрда Абу Райҳон Беруний ўз асарларида Бухоро темирчиларининг маҳорати ҳақида эслатиб ўтган.

Илгари темирчилар Буюк Ипак Йўлининг савдогарлари орасида қадрли бўлган дамашқ шамширлари ва пичоқлар, тиббий асбоблар, қулфлар ва тикувчилик буюмларини ясашдан бошлашган.

Бухоронинг дамашқ пичоқлари ва қирғичлари машҳур бўлган. Марказий Осиё элчилари уларни Европа элчиларига совға сифатида топширишган. 19 асрда Бухорода ўнлаб темирчилик дўконлари бўлган, кейинчалик улар ўз фаолиятини тўхтатган.

Ака-ука Икромовлар ушбу ҳунарнинг моҳир вакилларидан биридир. Улар меросхўр темирчи – Икромов Теша оиласида туғилган. У ўз фарзандларига темирчилик ҳунарига бўлган муҳаббатини сингдирган. Ака-ука Саъдулло ва Сайфуллолар ёшлигидан бўш вақтларини отасининг устахонасида ўтказишган. 1995 йилдан бошлаб улар Республика Халқаро кўргазмаларида иштирок этишни бошлашган.

Ҳунармандлар, машҳур Бухоро қайчиси, миллий қирғичлар ва пичоқларни ҳам эсдалик, ҳам уй-рўзғор буюмлари учун тайёрлайдилар. Уларнинг титан қотишма пичоқлари ЮНЕСКО томонидан сертификатланган.

Уста Сайфуллодан темирчилик ҳунари бизнесининг мураккабликлари ҳақида сўралганида, у чин дилдан жилмайиб, шунчалик садоқатли ва ўз ишига ошиқ бўлганлиги учун ҳеч қандай қийинчиликларни сезмаганлигини айтади. Агар бирон сабабга кўра, бир-икки кун ишламаса, қўллари болғани қумсай бошлашини айтди. Шунингдек, у нима учун Бухоро қайчисида лайлак тасвири ва уларнинг нотекис шакли бир рамз эканлигини ва у нима учун ишлатилиши ҳақида гапирди.

– Лайлак азалдан Бухоронинг рамзи бўлган, – дейди ҳунарманд. – Улар бу эрда тез-тез уялар қурар эди.Агар лайлак уйингиз ёнида уя қурса, у ҳолда сизнинг оилангиз фаровон ва бахтли бўлади, деб одамлар ишонишган. Лайлак шаклидаги эгри қайчи зардўзларнинг фойдаланиши учун қулай бўлиши мақсадида яратилган. Бу уларнинг ишлаш воситаси. Бундай қайчи, шакли туфайли энг мураккаб нақшларни ҳам осонликча кесиб ташлаши мумкин.

Бухоро вилояти Туризмни ривожлантириш департаменти