Ўзбек давлатчилиги тариих

Ўзбек давлатчилиги тариих

Ўзбек давлатчилиги 3 минг йиллик тарихга эга. Милоддан олдинги VI-VII асрларда қадимги Хоразм, Бақтрия, Сўғд ва кейинчалик Чоч ҳамда Фарғона негизида, яъни Амударё ва Сирдарё оралиғига тўғри келадиган ҳудудларда яшовчи ўтроқ халқлар билан кўчманчи туркий халқларнинг қўшилиши натижасида ўзбекларнинг илк аждодлари шаклланган, деган қараш мавжуд. Шундан кейин қанча сулолалар бу маконда ҳукмронлик қилган бўлса, уларга тарихимизнинг бир бўлаги сифатида қараймиз.

Дунёда тарихига ёндашиш турлича. Айрим ҳудудларда миллат деганда бошқа нарсалар тушунилади. Масалан, бизнинг ҳудудда миллат бўлиш учун ўзининг алоҳида тили, маданияти ва номи, яъни ўнлаб ўзлик омиллари бўлиши керак. Айрим олимлар бир миллатнинг одамлари бир-бирига ўхшаши кераклигини ёки қадимдан бир ном билан аталиши кераклигини таъкидлашади. Лекин Марказий Осиёдаги барча миллатлар бу категорияларга мос тушмайди. Мисол учун, ўзбек деган ном 3 минг йилдан бери йўқ. Фақат кейинги 500-600 йилдан буён ёзма манбаларда учрай бошлади. Ундан олдин турк деган ном бўлган. Турк номининг ҳам 1,5-2 минг йиллик тарихи бор. Ундан олдин қандай ном бўлган деб сўрасангиз, бақтрияликлар, суғдийлар ва кўчманчи хунлар деган бўлиш мумкин.

Бугунги тадқиқотлар шуни кўрсатмоқдаки, туркий халқлар бу ердаги шаҳарларда ҳам катта қисмни ташкил қилгани, уларни ўзига хос маданияти шакллангани, бу ердаги халқлар билан ўзаро маданий алмашинув қилган.